Haaien

Werkstukken en spreekbeurten

Durf jij naar haaienfilms te kijken? Daarin lijkt het alsof haaien altijd mensen aanvallen. Zijn haaien echt zo dol op een mensenbiefstukje of is er een andere reden dat ze mensen soms aanvallen?

Haaienfilms

Bij haaien denken de meeste mensen meteen aan grote en gevaarlijke dieren die nietsvermoedende zwemmers aanvallen. In films zie je dan in de verte een vin aankomen die boven het zeewater uitsteekt en meestal begint er dan een eng muziekje te spelen. Gelukkig vallen de meeste haaiensoorten helemaal geen mensen aan. Er zijn maar een paar haaiensoorten die dat wel doen, zoals de witte haai, de tijgerhaai en de stierhaai. Per jaar worden er in de hele wereld ongeveer 50 tot 75 mensen aangevallen. Bij zo'n 5 tot 10 aanvallen gaan er mensen dood. Haaien vallen trouwens niet aan omdat ze nou zo dol zijn op een stukje mensenvlees. Een haai kan een zwemmer bijvoorbeeld verwarren met een zeehond, die hij wel graag eet. Een haai bijt over het algemeen om te onderzoeken wat iets is en om erachter te komen of het eetbaar is. Het is dus altijd oppassen geblazen als je in de leefomgeving van haaien bent.

Haaienvinnensoep

Eigenlijk zijn mensen gevaarlijker voor haaien dan andersom. Ieder jaar worden miljoenen haaien door vissers gedood. Bijvoorbeeld voor de haaienvinnensoep (in China), om er leer van te maken of voor de sportvisserij. Maar de meeste haaien sterven als bijvangst: de haaien worden dan per ongeluk gevangen als er op andere vissen wordt gevist. Ze worden daarna dood weer terug in zee gegooid.

Kraakbeenvissen uit een ver verleden

Er zijn ongeveer 500 soorten haaien. De kleinste haaien zijn maar 20 centimeter lang. Dit zijn bijvoorbeeld de zwarte doornhaai en de dwerghaai. De grootste haai is de walvishaai. Die kan maar liefst 18 meter lang worden! Hij is groot, maar ongevaarlijk. Hij eet vooral plankton. Haaien behoren tot de kraakbeenvissen. Ook roggen zijn kraakbeenvissen. Zo'n 400 miljoen jaar geleden zwommen er al haaien rond in de zee. In die periode waren er nog geen reptielen, vogels en zoogdieren.

Reuk

Haaien hebben een ontzettend goede neus. Daardoor kunnen ze in het zeewater een heel klein druppeltje bloed al ruiken. Zo kunnen ze prooien vinden die nog op grote afstand zijn. De verpleegsterhaai is zo'n haai die extra goed kan ruiken.

Elektrische golven

Haaien hebben nog een handig trucje om prooien op te sporen. Met de speciale sensoren op hun kop kunnen ze elektrische signalen voelen. Als een vis bijvoorbeeld zijn spieren aanspant, gaat er zo'n elektrisch golfje door het water. De sensoren vangen het signaal op en sturen het naar de hersenen van de haai. Haaien kunnen op die manier zelfs prooien die onder het zand liggen opsporen.