Symfonieorkest

Werkstukken en spreekbeurten

Grotere symfonieorkesten hebben altijd een dirigent. Wist je dat dirigent vroeger nog best een 'gevaarlijk' beroep kon zijn?

Soorten orkesten

Een orkest bestaat uit een groep musici (muzikanten) die verschillende instrumenten bespelen. Er bestaan verschillende soorten orkesten, zoals strijkorkesten en harmonieorkesten. In een strijkorkest spelen alle musici op strijkinstrumenten, zoals de viool en de cello. In een harmonieorkest spelen de musici op blaasinstrumenten, zoals de trompet en de tuba.

Symfonieorkest

Het woord symfonie komt uit het Grieks en betekent 'samenklank': sym betekent 'samen' en phonè betekent 'klank'. In een symfonieorkest kunnen wel meer dan 100 musici spelen. Een symfonieorkest bestaat uit vier groepen instrumenten:

  • snaarinstrumenten, bijvoorbeeld de contrabas en harp;
  • koperen blaasinstrumenten, bijvoorbeeld de trombone en hoorn;
  • houten blaasinstrumenten, bijvoorbeeld de klarinet, hobo en fagot;
  • slaginstrumenten, bijvoorbeeld de trom en pauken.

De dirigent

Grotere orkesten hebben altijd een dirigent. In het symfonieorkest zitten de musici in een halve cirkel om de dirigent heen, zodat iedereen hem goed kan zien. De harder klinkende instrumenten staan achter de instrumenten die zacht klinken. Zo ontstaat het mooiste geluid. In zijn rechterhand heeft de dirigent een stokje. Met dit stokje geeft hij het tempo en de maat aan. Met zijn linkerhand geeft hij aan wanneer een groep instrumenten moet beginnen en of de musici harder of juist zachter moeten spelen. Vroeger werd er nog geen stokje gebruikt. Dirigenten gaven toen de maat aan door met hun voet of met een grote staf op de grond te stampen. Bij de bekende componist en dirigent Jean-Baptiste Lully uit de zeventiende eeuw ging dit mis: hij raakte met de staf per ongeluk zijn voet en uiteindelijk stierf hij aan deze verwonding!